उपभोक्ता मूल्य सूचकाङ्क गणना गर्नका लागि आवश्यक भार र वस्तुहरु पहिचान गर्न नेपाल सरकार, राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयले गरेको ‘चौथौ नेपाल जीवनस्तर सर्वेक्षण (NLSS-IV)’ को नतिजालाई आधारको रूपमा लिइएको छ । नेपालका घर परिवारले अधिकतम उपयोग गर्ने ५२५ वस्तु तथा सेवाको पहिचान गरी उपभोक्ता डालो निर्धारण गरिएको छ । आर्थिक वर्ष २०८०/८१ लाई आधार वर्ष मानी यी वस्तु तथा सेवाको नियमित मूल्य सङ्कलन गरी उपभोक्ता मूल्य सूचकाङ्क तयार गर्ने गरिन्छ ।

छानिएका वस्तु तथा सेवालाई खाद्य र पेय पदार्थ तथा गैर-खाद्य र सेवा समूह गरी दुई वटा समूहमा विभाजन गरिएको छ । खाद्य तथा पेय पदार्थको भाराङ्क ३५.४९ प्रतिशत रहेको छ भने यसअन्तर्गत १० उपसमूह रहेका छन् । यसै गरी, गैर-खाद्य तथा सेवा समूहको भाराङ्क ६४.५१ प्रतिशत रहेको छ भने यसअन्तर्गत १३ उपसमूहहरु रहेका छन् । विगतमा मदिराजन्य पेय पदार्थ, सुर्तीजन्य पदार्थ र रेष्टुरेण्ट तथा होटलको खाना उप-समूहलाई खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहअन्तर्गत राख्ने गरिएकोमा नयाँ सूचकाङ्क तयार गर्दा COICOP 2018 अनुसार गैर-खाद्य तथा सेवा समूहअन्तर्गत राखिएको छ ।
विस्तृत जानकारीका लागिः https://www.nrb.org.np/contents/uploads/2024/10/Technical_Note_CPI-_Nepal.pdf